2006 yılında Nokia’nın 6630 model efsane telefonunu aldığımda Symbian işletim sisteminin harika olduğunu düşünürdüm. Her ihtiyacıma karşılık veriyordu çünkü. Sonraki yıllarda ise arka arkaya çıkan akıllı telefonlar bu efsaneyi yok etti. Tekerlek o kadar hızlı döndü ve dönmeye devam ediyor ki nereye gideceği hakkında hiçbirimizin tahmini yok. Şimdi ise yıl 2013 ve değişik akıllı telefonlar için işletim sistemlerini konuşuyoruz. Muhtemelen 2014’te de arka arkaya çıkan yeni sistemleri tanıtıyor olacağız, test edeceğiz. Bizleri neler beklediğine ise beraber bir göz atalım.

Ocak ayında, çıkacak olan Ubuntu Mobile sürümünün ortalığı biraz karıştıracağından bahsetmiştim. Nexus cihazlar için bir sürümü çıkan Ubuntu henüz çok bir hareket göstermese de en büyük paylardan birini alacağını düşünüyorum. Kullanım rahatlığı, masaüstü platformlarla senkronize çalışma özelliği ve Ubuntu’nun masaüstü işletim sistemlerinde sunduğu avantajları seven potansiyel kullanıcı sayısını göz önünde bulundurursak iddialı olacaktır. Ubuntu’nun arayüz albenisi de üst düzeyde. Ne Android kadar karışık ne de iOS kadar basit, tam ikisinin ortasında… Bunun yanında HTML5 desteğinin olması uygulama geliştiricilerine de cazip geliyor.

[alert-note] Ubuntu’yu indirip denemek isterseniz buradan ulaşabilirsiniz. [/alert-note]

Android’in en büyük destekçisi Samsung uzun süredir üzerinde çalıştığı işletim sistemi Tizen ile atağa kalkmaya hazırlanıyor. Tizen hakkında çok çeşitli söylentiler var. Samsung’un telefonlarında kendi işletim sistemini kullanacağını açıklayan birçok dedikoduya şahit olduk. Hem Android hem Tizen ile yola devam edeceğini söyleyenler de var. Ancak en gerçeğini geçtiğimiz günlerde Samsung genel sekreterinin Firefox OS ile işbirliği yapabileceğini söylemesi ile duyduk. Her iki işletim sistemi de aynı Ubuntu gibi HTML5 destekli olması büyük avantaj sağlıyor. Yani Javascript, HTML5 ve CSS bilgisi olan herkes uygulama geliştirebilecek.

Tizen ayrıca 36 tane yeni üye ile desteklendiğini duyurmuştu. Bu üyeler; Panasonic, Sharp, TrendMicro, Konami, eBay, McAfee gibi listeyi uzatabileceğim büyük markalardan oluşuyor.  Benim tahminime göre ise zaten Linux tabanlı olan Android’i sevdiren bir marka olarak ön plana çıkan Samsung’un görsellik ve detay anlamında çok fazla değişiklik göstermeyen Tizen’e müşterilerini ikna etmesi çok da zor olmayacak. Ayrıca Firefox OS ile gücüne güç katabilirse pastadan büyük bir dilim alacak.

Bir diğer sağlayacağı fayda ise uygulamaların daha stabil çalışması olacak. Aynı iOS gibi yazılım sadece bir cihaz için oluşturulacak. Android için en büyük handikap yazılımın değişik marka ve modeldeki yüzlerce cihaz için üretilmesiydi. Haliyle bir cihazda düzgün çalışan bir uygulama bir diğer cihazda hatalar verip farklılıklar gösterebiliyordu. Böylece tizen bunun da önüne geçmiş olacak.

Bu gelişmeler ama öyle ama böyle bir şekilde Android’i etkileyecek. Belki söyleyeceğim şey şimdilik bir “uydurma” olarak kalabilir ancak belki beş yıl sonra Android Nexus ve Motorola cihazlar tarafından tercih edilen bir işletim sistemi olabilir. Tizen gibi diğer markalar da kendi yazılımlarını geliştirebilirler ve bu anlamda Android’i tek başına bırakabilirler. Tabi Android sadece telefon, tablet değil akıllı televizyon, akıllı saat, akıllı gözlük ve diğer akıllı cihazları için de kullanıldığı için bir avantajı olacak ama yine de kan kaybı yaşayabilir. Bu söylediklerim tabi ki Google’ın atacağı adımlar ile daha değişik bir pozisyona gelebilir. Hatırlarsak bir zamanlar Nokia gereken adımı atmadığı için Symbian ile birlikte neredeyse silinmişti. Google benzer bir hata yapar mı bilinmez tabi.

Yeniden piyasaya tutunma çabasında olan Windows Mobile ise Nokia ile yaptığı işbirliği ile hayat buldu ve yaralarını kısmen de olsa sardı. Özellikle kurumsal anlamda ciddi çalışmaları olan Windows Mobile son zaman diliminde kişisel kullanıma da önem verdiği için Nokia’nın güçlü fotoğraf çekim özelliğine sahip cihazları ve bunun yanında yenilenen kullanıcı arayüzü ile farklı bir kullanım deneyimini kullanıcılarına sunmayı hedefliyor. Yine de hızlı gelişen bu piyasada şu anki konumunun çok ötesine geçemeyeceğini tahmin ediyorum.

Apple tarafına geldiğimde ise biraz daha büyüme görülebilir. Linux tabanlı işletim sistemlerinin kendi aralarındaki kavga ve rekabetten yorgun düşeceklerinden dolayı yine kazanan, işin içinden sıyrılıp giden iOS olacak gibi görünüyor. Hem işin kaynağını yiyecek hem de büyüme rakamlarını elde edecek. Tizen gibi tek cihaz için tek işletim sistemi mantığını en baştan beri kanıksayan yapısı ile tecrübesini birleştirince sadece akıllı telefon değil, tablet, saat vb. cihazlarda da liderliği göğüsleyebilir. Zaten şu anki ekonomik segment ürün çalışmaları ile tabanını oluşturdu.

Toparlayacak olursak 2014 ve sonrasında mobil işletim sistemleri arasındaki rekabet daha da kızışacak. Pastaya elbette yeni giren rakipler olacaktır. Her ne kadar şu anda Android işletim sistemi ile flört halinde olan bir Facebook görsek de bir süre sonra pastadan payını almak isteyen bir Facebook ile karşılaşabiliriz. Şimdilik Android cihazlar kullanıyorum ve destekliyorum ancak önümüzdeki günlerde Ubuntu, Tizen gibi farklı sistemlere avantajlarına göre ben de geçebilirim (: Bu yüzden hiçbirinin garantisi yok, görüşmek ümidiyle…